วัดดอยเทพนิมิต ตำบลป่าซาง อำเภอแม่จัน (เขตคณะสงฆ์ตำบลป่าซาง เขต ๒ อำเภอแม่ฟ้าหลวง) จังหวัดเชียงราย
ประวัติโดยสังเขป
วัดดอยเทพนิมิต(มีชื่อก่อนหน้านี้คือ วัดบ้านใหม่พัฒนา) ตั้งอยู่เลขที่ ๒๙๐ หมู่ที่ ๑๐ บ้านใหม่พัฒนา ตำบลป่าซาง อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย ๕๗๑๑๐
สร้างขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๘๗ จุลศักราช ๑๓๐๐ แต่เดิมมีเนื้อที่ทั้งหมด ๑๐๑ ไร่ ได้ตัดเป็นถนนรอบบริเวณเนื้อที่เพื่อให้เป็นถนนสาธารณะเอาไว้ประชาชนที่อยู่ด้านในได้เดินทางเข้าออกสะดวก ปัจจุบันจึงมีเนื้อที่ทั้งหมด ๙๔ ไร่ ๓ งาน ๕๗ ตารางวา
วัดแห่งนี้เป็นเมืองเก่า เคยเป็นอยู่อาศัยของคนโบราณ ( ซึ่งมีโอกาสเป็นจริงสูงมาก เนื่องด้วย ได้มีพระภิกษุรูปหนึ่งที่เป็นพระลูกวัดมักจะเจออาวุธโบราณหลายชิ้น เช่นขวานหิน ทั้งที่สมบูรณ์และหักบิ่นไปก็หลายชิ้น )
ภายในวัดมี ศาลแม่หงส์ฤดีตั้งอยู่ จากการสอบถามจากคนเฒ่าคนแก่ ก็ได้เล่าให้ฟังว่า เมื่อโบราณกาล ไทยมักจะสู้รบพม่าที่เข้ามาแย่งดินแดนอยู่เป็นประจำ ที่แห่งนี้เป็นจุดหลบภัยจุดหนึ่งของหมู่บ้าน มีอยู่ครั้งหนึ่งทหารพม่าได้เข้ามาโจมตีเพื่อจะทำลายวัดแห่งนี้ที่ชาวบ้านถือเป็นที่ศักดิ์สิทธิ์ เป็นสถานที่ให้ขวัญและกำลังใจในการรวมพลของชาวบ้าน และทหารพม่าต้องการปราบปรามคนไทยที่แข็งข้อไม่ยอมเป็นทาสพม่าโดยพยายามจะจับหัวหน้าหมู่บ้านเพื่อให้ชาวบ้านยอมจำนน แต่หัวหน้าหมู่บ้านพร้อมด้วยลูกสาวที่ชื่อหงส์ฤดีได้นำชาวบ้านออกรบกับทหารพม่าที่มีกำลังมากกว่าอย่างสุดชีวิตด้วยอาวุธเท่าที่หาได้ น้ำน้อยย่อมแพ้ไฟเช่นไร การสู้รบครั้งนี้ก็เหมือนกัน สู้กันจนใกล้จะแพ้พม่า แม่หงส์ฤดีผู้เป็นลูกสาวได้ขอร้องให้พ่อพากำลังส่วนหนึ่งหลบหนีไปเพื่อไปรวบรวมกำลังจากหมู่บ้านใกล้เคียงออกมาสู้รบกับทหารพม่า ส่วนตัวเองและกำลังสตรีและชายแก่ๆที่เหลืออยู่จะขอสู้กับทหารพม่าเพื่อถ่วงเวลาเอาไว้ แม่นางหงส์ฤดีนำชาวบ้านต่อสู้กับทหารพม่าจนตัวตาย เมื่อผู้เป็นพ่อและชาวบ้านกลับมา จึงได้ตั้งศาลแม่หงส์ฤดีขึ้นไว้เป็นอนุสรณ์ให้คนได้กราบไหว้ระลึกถึงน้ำใจอันเด็ดเดี่ยวที่ได้ปกป้องถิ่นเกิด ตลอดจนวัดซึ่งเป็นสิ่งที่เคารพบูชาสูงสุด
ความเป็นมาของชื่อวัด “ ดอยเทพนิมิต”
มีพระธุดงค์รูปหนึ่งได้มาจำพรรษา ณ วัดแห่งนี้ ซึ่งแต่เดิมชื่อวัดบ้านใหม่พัฒนา ซึ่งช่วงที่เจริญวิปัสสนาอยู่นั้นได้นิมิตว่า องค์เทพยดาได้เนรมิตให้เห็นว่า ดอยแห่งนี้มีแต่องค์เทพเทวดารักษาสถานที่แห่งนี้มากมายจนนับไม่ถ้วน เสมือนเป็นสถานที่อันศักดิ์สิทธิ์สูงสุด ในนิมิตนั้นได้เห็นว่าที่แห่งนี้เป็นเมืองแห่งการเผยแผ่พระพุทธศาสนา เหมือนกับว่าเตรียมไว้สำหรับอะไรสักอย่างหนึ่งในอนาคต ต่อมาได้นิมิตเห็นว่าที่แห่งนี้เป็นที่ประดิษฐานรูปปั้นองค์พระศรีอริยเมตไตรยที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งตรงนี้ได้มีเหตุการณ์ที่ตรงกันอยู่ ๓ ประเด็น
๑. พระธุดงค์ได้นิมิตถึงพระศรีอริยเมตไตรยเสด็จมาที่นี่
๒. เจ้าอาวาสวัดโป่งน้ำร้อน ซึ่งก่อนที่จะบวช ได้ปฏิบัติถึงขั้นอุกฤษ์เป็นเวลา ๗ วัน โดยถืออิริยาบถ นั่ง ยืน เดิน ในวันที่ ๗ ตรงกับวันตักบาตรเทโวโรหนะ ในนิมิตท้องฟ้าสว่างมาก และเห็นองค์พระศรีอริยเมตไตรยเสด็จลงมาประทับ ณ ลานหน้า ศาลา ณ วัดดอยเทพนิมิตแห่งนี้
๓. ได้มีเด็กวัยรุ่นคนหนึ่งขึ้นมาที่วัดแล้ว มาเล่าให้ฟังว่า ได้ไปกราบนมัสการหลวงปู่เกลี้ยงกับเพื่อนสามคน หลวงปู่ได้ทักตนว่า องค์พระศรีอริยเมตไตรย์ได้เสด็จอยู่ทางเหนือนะ
ซึ่งทั้งสามประเด็นนี้ พระสองรูปนิมิตคล้ายกัน แต่มีวาระต่างกันจุดสำคัญตรงกันที่ องค์พระศรีอริเมตไตรยได้เสด็จมา ณ วัดแห่งนี้
วัดดอยเทพนิมิต เดิมชื่อ วัดบ้านใหม่พัฒนา เป็นวัดประจำหมู่บ้าน บ้านใหม่พัฒนา ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของบ้านใหม่พัฒนา แต่เนื่องจากภูมิประเทศเป็นดอยหรือภูเขาสูง ทำให้พุทธศาสนิกชนในหมู่บ้านเดินทางขึ้นมาประกอบศาสนกิจโดยลำบาก ชาวบ้านใหม่พัฒนา จึงได้จัดสร้างวัดขึ้นใหม่กลางหมู่บ้าน วัดเดิมแห่งนี้จึงถูกทิ้งร้าง แต่ก็มีพระภิกษุสงฆ์มาจำพรรษาบ้าง โดยขณะนั้นมีท่านพระครูอุปถัมภ์วรการ(สมณศักดิ์ปัจจุบัน เจ้าคณะอำเภอแม่จัน)รักษาการเจ้าอาวาสวัดไปพลาง ๆ บางครั้งก็ร้างบ้าง จนปี พ.ศ. 2545 พระครูธีรธรรมปราโมทย์(หลวงพ่อสำเริง ธมฺมธีโร สุวรรณละม้าย) ได้มาจำพรรษาที่นี่ ได้ร่วมมือกันกับพระครูอุปถัมภ์วรการดำเนินการขอเอกสารสิทธิ์ในที่ดินของวัด จนได้รับเอกสารสิทธิ์ในที่ดิน
เนื้อที่ทั้งหมด ๙๔ ไร่ ๓ งาน ๕๗ ตารางวา ตามโฉนดเอกสารสิทธิ์ที่ดินดังนี้
๑. โฉนดที่ดินเลขที่ ๔๙๐๔๐ เล่ม ๔๙๑ หน้า ๔๐ อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เนื้อที่ ๒๗ ไร่ ๑ งาน ๒๕ ตารางวา
๒. โฉนดที่ดินเลขที่ ๔๙๐๔๑ เล่ม ๔๙๑ หน้า ๔๑ อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เนื้อที่ ๓๑ ไร่ – งา ๔๘ ตารางวา
๓. โฉนดที่ดินเลขที่ ๔๙๐๔๒ เล่ม ๔๙๑ หน้า ๔๒ อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย เนื้อที่ ๓๔ ไร่ ๑ งาน ๐๙ ตารางวา
และได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดดอยเทพนิมิตจนปัจจุบัน(อัพเดทล่าสุดเมื่อ ๒๕๖๗) พื้นที่เดิมของวัดเป็นพื้นที่ไร่ที่ชาวบ้านเช่าทำไร่ เป็นที่ดินเนินเขาสูงโล่ง ต่อมาเมื่อหลวงพ่อสำเริงมาจำพรรษา จึงได้เริ่มปลูกต้นไม้ โดยความร่วมมือของประชาชน นักเรียน และทหารปลูกต้นไม้ มีพันธุ์ไม้ป่านานาชนิด และด้านหลังมีไม้ผล เช่น ต้นเงาะ ต้นมังคุด ต้นลองกอง ต้นปาล์ม ต้นกาแฟ ต้นขนุน ต้นกระท้อน ฯลฯ ปัจจุบัน (2567) วัดเป็นพื้นที่ป่าทึบ ร่มรื่น เงียบสงัด เหมาะแก่การปฏิบัติธรรมอย่างยิ่ง
โครงการหลัก ๆ ของวัดขณะนี้คือ
1. โครงการก่อสร้างพระอุโบสถวัดดอยเทพนิมิต(กำลังอยู่ระหว่างก่อสร้าง)
2. โครงการสร้างพระประธานหินแกะสลักสิงห์หนึ่ง(สำเร็จแล้ว)
3. โครงการจาริกธรรมตามรอยบาทพระศาสดาประเทศไทย-อินเดีย-เนปาล(โครงการปลุกเสกพระเป็นๆ) ปัจจุบันโครงการฯฯ ครั้งที่ ๑๑
4. โครงการก่อสร้างพระศรีอริยเมตไตรย ซึ่งก าลังจะก่อสร้างองค์พระศรีอริยเมตไตรย ความกว้าง ๑๕ เมตร สูง ๒๙ เมตร และฐานองค์พระเป็นอาคารศูนย์วิปัสสนากรรมฐานด้วย (ระงับไว้ก่อน เนื่องจากมุ่งก่อสร้างอุโบสถ และโครงการจาริกธรรมฯ)
5. โครงการบรรพชาอุปสมบทหมู่ฟรีจ าศีลภาวนาเข้าพรรษาสามเดือน(ดำเนินการทุกปี)
6. โครงการบรรพชาอุปสมบทหมู่ฟรีเฉลิมพระเกียรติ(โปรดติดตามข่าวประชาสัมพันธ์ของวัดในแต่ละปี)